Mülkiyet olarak özel kişilere ya da kurumlara ait olan yerlerin devlet tarafından satın alınmasıdır. Bu işlem son zamanlarda sıkça karşımıza çıkmaktadır. Bazen de özel bir mülkiyetin belli şartlara bağlı kalınarak başka şirkete geçmesidir. İstimlak etmek için belli şartlar aranmaktadır. İstimlak denilen fiilin tüm şartları kanunlarla belirlenmektedir. Devlet kamu yararına olması düşünülen her mülkiyeti parasını ödeyerek satın almaktadır. Bunun en temel örneği TOKİ arazilerinin ücreti ödenerek kamuya geçmesidir.
Gayrimenkul İstimlak Şartları Nelerdir?
Devlet kurumları istimlak etmek istedikleri yerler için bazı şartlara uymayı taahhüt etmektedirler. Bu taahhütler kısaca şunlar olarak karşımıza çıkmaktadır.
- İstimlak ilgili idarenin yetki almasıyla gerçekleşmektedir.
- Bu işlemin gerçekleşmesi için kesinlikle kamu yararı gözetilmektedir.
- İstimlak edilmesi gereken mülkiyetin özel mülkiyet olması gerekmektedir.
- İstimlak edilen gayrimenkul ya da arazinin ücretinin peşin ödenmesi istenmektedir.
- Bu durumun her aşaması kanun maddelerine ya da usullerine uygun belirlenmektedir.
Gayrimenkul İstimlak Bedeli
İstimlak bedeli istimlak ile birlikte peşin olarak ödenmektedir. İstimlak bedeli devletin yetkili kurumlarınca belirlenmektedir. Bu bedel belirlenirken bir çok farklı kriter göz önüne alınmaktadır. Bu kriterlerin başında yüz ölçümü gelmektedir. Yüz ölçümünün dışında emsal bedel araştırması yapılmaktadır. Taşınmazın yıpranma payı ne yazık ki fiyattan düşülmektedir. Gayrimenkulün hangi mevkide bulunduğu ya da imar durumu fiyata etki etmektedir. Devlete istimlak halinde sağlaması beklenen maddi gelir dikkate alınmaktadır. Tüm bu etkenlerin dikkate alınmasıyla en uygun fiyat belirlenmektedir.