İcra takibine düşmüş borçlunun rehin edilen taşınır ya da taşınmaz mallarının kıymetlerin ölçüldüğü işlemdir. Bu işlem gayrimenkullerde olduğu zaman gayrimenkul Kıymet takdiri olarak anılmaktadır. Kıymet takdiri uygulaması rehin koyulan malın niteliğine göre farklı kurumlar tarafından yapılmaktadır. Bazen icra daireleri, bazen mahkemece atanan bilirkişiler hatta özel kurum ve kuruluşları tarafından yapılmaktadır. Kıymet takdiri gerek görülen durumlarda da icra ya da rehin durumu beklenmeden yapılmaktadır.
Gayrimenkul Kıymet Takdiri Yapılan Durumlar?
Gayrimenkul Kıymet takdiri genellikle borç alacak ilişkilerinde yapılmaktadır. Borcun içerisine rehin ya da haciz girdiğinde ise özellikle bu işleme başvurulmaktadır. Bununla birlikte bankadan kredi çekerken taşınmaz rehin edildiğinde bazı banklar gayrimenkul değer tespiti istemektedir. Yine alım ya da satım durumlarına konu olan gayrimenkullerde değer tespiti mahkeme tarafından istenmektedir. Bazen de mülk sahibi hiç bir zorunluluğu olmadan özel kişilere değer tespiti yaptırmaktadır.
Gayrimenkul Değer Tespiti Yöntemleri
Gayrimenkullerin değer tespiti için çok farklı uygulamalar bulunmaktadır. Ülkemizde en çok uygulanan model kira gelir modeli olarak bilinmektedir. Bu modele göre; gayrimenkulün değeri kira ile bağlantı kurmaktadır. Tez şu şekilde anlaşılmaktadır. Bir evin değeri kira geliri ile çarpıldığında bulunmaktadır. Bu gelir bazı yerlerde 10, 20 hatta 30 yılda evi amorti etmektedir. Bu durumda emsal kira bedeli alınarak yapılan değerlendirme ile gayrimenkulün bu günkü değerini öğrenmek mümkündür.
